کربلا رفتن، هویتی مشترک به ما می‌دهد…

در مصاحبه با کربلایی مصطفی میرزائی، رئیس شورای سیاستگذاری مجموعه فرهنگی عاشوراییان لالجین:

کربلا رفتن، هویتی مشترک به ما می‌دهد

در آستانه بزرگترین کاروان عتبات عالیات این مجموعه که با نام عطر سیب در هفتمین سال آن باید از آن به عنوان جریان ساز ترین برنامه نهادینه شده مجموعه فرهنگی عاشوراییان یاد کنیم. برنامه ای که بزرگترین شعارش این است: ما می خواهیم هر سال تجدید حیات کنیم.

اردوی تشکیلاتی بستری از اهداف تربیتی است

۱- تدارک یک اردوی تشکیلاتی چه ضرورتی دارد؟

اردوی تشکیلاتی یک اصطلاح است و در واقع به این معناست که تشکیلاتی براساس آرمان مشخص و یک سازمان و ساختار معینی اعضایی را جذب و به کارگرفته است و در راستای اهداف خودش نیاز دارد که موقعیت‌ها و ظرفیت‌ها و مناسبت‌هایی را مهیا کند تا این اعضا کنارهم آموزش ببینند، مهارت‌ها و همگرایی آن‌ها افزایش پیدا کند و این قالب‌ها و ظرفیت‌ها متنوع هستند.

یکی از آن‌ها اردوست یعنی سفر. وقتی سفری به صورت گروهی توسط تشکیلاتی با اهداف مشخص و افرادی که متناسب با آن هدف برای آن تشکیلات شکل می‌گیرد، اردوی تشکیلاتی می‌شود. ممکن است سفر کربلا که رفتیم اردوی تشکیلاتی معنا ندهد چون شما آمده‌اید و خانواده‌ یا رفیقتان را هم آورده اید که شاید خیلی از این افراد با عاشوراییان کاری نداشته باشند و این سفر با مطالبی که عرض کردم، اردوی تشکیلاتی نبود؛ این سفری بود که تشکیلاتی آن را برگزار کرد و اعضای مجموعه و غیر از اعضا خانواده ها هم در این سفر بودند؛ از این منظر می‌توان آن را توجیه کرد که عاشوراییان می‌خواسته سفری را ترتیب دهد که اعضای اصلی مجموعه به همراه خانواده‌شان در سفری معنوی و معرفتی شرکت کنند تا به این هدف برسند که اعضای اصلی از نظر معرفتی رشد کنند و هم خانواده‌هایشان احساس کنند که فرزندانشان در یک مجموعه سالم کار می‌کنند و بر این اساس انگیزه خانواده‌ها در همکاری و حمایت فرزندانشان افزایش پیدا کند. اگر این هدف اردو باشد می‌شود اردوی تشکیلاتی. اگر اردوی تشکیلاتی شد، به جهت این که بخشی از اهداف و انتظارات تشکیلات در قالب‌های رسمی، خشک و نرمال تحقق پیدا نمی‌کند، بلکه باید در یک سفر اتفاق افتد و دین ما این را تأیید کرده و می‌فرمایند که دوستان خود را در سفر بشناس.

زیارت کربلا ظرف امام پذیری است

در سفر انسان‌ها احساس راحتی بیشتر می‌کنند. بخشی از اهداف تربیتی که در کلاس و سخنرانی نمی‌توان تامین کرد در سفر می‌توان تامین کرد مثل مشارکت، کمک کردن، ایثار، تحمل شرایط سخت، گذشت از نظر خود و تمکین نظر جمع، تمرین سعه صدر، حوصله و صبر. دومین ضرورت یک اردوی تشکیلاتی این است که بستر بخشی از اهداف تربیتی در سفر و اردو انجام می‌شود. اردوی تشکیلاتی یک عنوان عام است که می‌تواند خاص شود. می‌توانیم بگوییم اردوی تشکیلاتی زیارتی، رزمی، سیاحتی و یا تفریحی. این اردویی که ما در خدمت دوستان خواهیم بود، اردوی تشکیلاتی زیارتی است. وقتی زیارتی شد قید زیارتی بودن آن یک بار می‌آورد و ضرورت آن این است که انسان‌هایی در چهارچوب فرهنگ اسلامی به خصوص شیعه، زندگی و فعالیت فرهنگی می‌کنند، دائماً باید در روحیه‌ی عاشورایی، ائمه و ولایت اهل بیت علیه السلام رشد کنند، یکی از بهترین ظرفیت‌ها و ظرف هایی که آن اندیشه، روحیه و حس امام‌شناسی، امام‌پذیری و امام‌گرایی را در ما زیاد می‌کند زیارت کربلاست.

اردویی که هدف نداشته باشد، اردو نیست

۲- چگونه می‌توان به اردوی تشکیلاتی پربار، پرمحتوا و اثربخش رسید؟

هر سفری حتی آن که با خانواده باشد سه شرط دارد: ۱- واقعاً باید هدف داشته باشیم، هدف هم نباید کلیات باشد بلکه باید دقیق و جزیی بیان شود . مثلاً بگوییم در این سفر می‌خواهیم درجه ولایت‌پذیری اعضا را بالا ببریم یا می‌خواهیم انس و الفت را زیاد کنیم. یک هدف کاملاً روشن مشخص کنیم. هدف کلی شامل تقویت معنویت، زمینه سازی ظهور امام زمان، تربیت سرباز برای امام زمان و غیره. اردو باید یک هدف داشته باشد نه ۱۰۰ هدف و همه‌ی کارها روی آن محور متمرکز شود ، آن هدف باید دقیق، جزیی، قابل محاسبه و ارزیابی، قابل پیاده کردن در اردو و مورد نیاز تشکیلات باشد. اردویی که هدف نداشته باشد، اردو نیست.

۲- باید تمام برنامه‌ها با هر درجه و اولویتی، بخشی از تأمین آن هدف را به عهده بگیرد مثلاً مداحی، شام، مکان باید توجیهی متناسب با آن هدف داشته باشد. مثلاً اردوی ولایت‌پذیری بدون سختی دادن امکان‌پذیر نیست حتی باید در سفر با هدف ولایت‌پذیری به صورت ساختگی بحران درست کنیم تا بچه‌ها بفهمند که ما برای چه آماده‌ایم. پس باید تمام ریز و درشت برنامه‌ها به نحوی بخشی از هدف ما را تامین کند.

۳- اردو باید ارزیابی فرآیندی و نهایی داشته باشد. باید ارزیابی سختگیرانه، جدی و کاملاً سخت‌افزاری و نرم‌افزاری داشته باشیم که در این صورت اردو پربار و اثربخش می‌شود. اردویی که هدف ندارد یا برنامه‌هایش به صورت اتفاقی خوب در می‌آید یا ارزیابی ندارد، اردوی کاملی نخواهد بود.

تعهدها نفس را سرکوب می‌کند

۳- از آن جایی که زیارت تدارک مبارزه با نفس سرکش است، چگونه می‌توان این حالت معنوی سفر عتبات را حفظ کنیم؟

تشبیهی می‌کنم اما خیلی خوب نیست اما برای فهم مطلبی که مدنظر من هست، موثر است، این نفس سرکش که می‌گویید، من را به یاد اسب‌های وحشی در فیلم‌هایی که طنابی را گرد کرده و اسب را گرفته می‌اندازد . امام حسین علیه‌السلام این اسب را گرفت و مهارش را به دست تو داد یعنی ما واقعاً در شهر و روزمرگی خود نمی‌توانستیم نفس اماره را که اسب فوق‌العاده چموشی است رام کنیم؛ امام حسین علیه‌السلام آن را رام کرد و به دست ما دادند. باور کنید که خیلی از ما در طول سال نتوانستیم دو قطره اشک بریزیم اما در کربلا توانستیم تصمیم توبه، خوش اخلاقی، گذشت و غیره بگیریم و این کار امام حسین علیه‌السلام، امام علی علیه‌السلام و اهل بیت است و این را چرخاندند چون نشانه‌گیری آن‌ها قوی است و استاد این کار هستند و طناب را بر گردن اسب چموش نفس ما انداختند و آرام شد و موقع آمدن به دست ما دادند.

ما باید دو کار انجام دهیم یکی اینکه این اسب را نباید رها کنیم و موقعیت‌هایی که نفس به هیجان حرام می‌افتد و ما قبلاً گرفتار آن بودیم، خودمان مدیریت کنیم. اسبی که دو روز است اهلی شده اگر دوباره کنار اسب وحشی برود، وحشی می‌شود. باید رفیق‌هایت، دیدنی‌ها و شنیدنی‌هایت را عوض کنی و حداقل این است که در محیط گناه نباشی.

۲- الان این طناب را جایی با میخ، قلاب کن و محکم کن، راه آن تعهد و عهد بستن با سیدالشهداست. هر وقت زیارت می‌روید یک قول کوچک و متناسب با شناختی که خودتان دارید بدهید. مثلاً یک اخلاق بدی دارید و بسیار اذیت می‌شوید، به آن بزرگی که به زیارت او رفتید قول بدهید که تا سفر بعدی مثلاً زیاد حرف نزنم و حرفم را کنترل کنم، این سخت است اما شدنی است. تعهدها این نفس را میخ می کند چون این‌ها خلاف نفس اماره است. نذرکنید، عهد ببندید و یا قسم بخورید چون هر سه پای شما را گیر می‌اندازد و اگر خلاف آن را انجام دهید گناه کرده‌اید، باید توبه کنید و هم کفاره بدهید؛ به گونه‌ای خود را متعهد کنید. یکی تا آنجا که می‌توانید از محیط‌هایی که دوباره این نفس را چموش می‌کند پرهیز کنید مگر اینکه اتفاقی پیش بیاید، ولی خودتان با دست خودتان در دست معرکه نروید. قرآن در آیه ۱۹۵سوره بقره می‌گوید “لا تُلْقُوا بِأَیْدِیکُمْ إِلَی التَّهْلُکَةِ”: با دست خود، خویشتن را به هلاکت میندازید. اگر احتمال می‌دهم که در جلسه‌ای گناه است نباید در آن بروم، اگر کسی از من ناراحت شود، آن حل می‌شود. اگر عرضه داشتم، راضی می‌کنم و اگر نتوانستم خدا راضی می‌کند. دوم اینکه یک تعهد ایجاد کنید و ارتباطتان را با آن معصوم برقرار کنید چون تعهد که آمد، رابطه دوطرفه برقرار شده است؛ من قولی داده ام، عمل کرده ام پس آن‌ها کرامت و محبت کرده اند.

کربلا رفتن، هویتی مشترک به ما می‌دهد

۴- دستاورد چنین اردوهایی برای مجموعه‌های فرهنگی چیست؟

مهمترین آن روح معنوی نابی است که به اعضا داده می‌شود و باید قدر بدانیم چون امام حسین علیه السلام ما را شستشو داده و الان تشکیلات می‌خواهد کارش را با یک سری از جوانان پاکیزه ی امام حسینی ادامه بدهد و کارش بهتر پیش می‌رود چون این‌ها بهتر معنویت را درک می‌کنند، دوم اینکه هویت‌بخشی می‌کند و کربلا رفتن یک هویت مشترک به ما می‌دهد. زیارت یک هویت واقعی می‌آورد، نسبت ما با هم اعتباری است اما نسبت شما با امام حسین علیه‌السلام و زیارت، واقعی است و الان شما صاحب یک اشتراک هویت واقعی، متعالی و نورانی شدید که یادآوری آن حتی می‌تواند خیلی از مشکلات را حل کند.

کاری از گروه خبرگزاری موج الحسین(ع)

مجموعه فرهنگی عاشوراییان لالجین